Telkens weer voeren sommige Rotterdamse gemeenteraadsleden het fiasco van het Woonreferendum aan als hét argument om goedkope woningen te slopen. En er dure voor in de plaats terug te bouwen.

Elke keer als die meestal rechtse politici dat argument aanvoeren, maken zij zich schuldig aan een soort van geschiedvervalsing.

Een poging tot uitleg

In 2016 ergerde de SP zich groen en geel aan de zogenoemde Woonvisie van toenmalig Leefbaar-wethouder Ronald Schneider. Hij schreef daarin dat 15.000 goedkope woningen in Rotterdam zouden moeten verdwijnen. Om plaats te maken voor duurdere woningen. ‘Dat is asociaal’, vond de SP. Via een referendum moest Schneider een halt worden toegeroepen. Ruim dertienduizend Rotterdammers vonden dat een goed plan. Meer dan genoeg om het referendum te laten doorgaan. Het zou op 30 november 2016 gaan plaatsvinden.

Maar... voordat het zover was, gebeurde er wat vervelends.

In de gemeenteraad verboden de toenmalige machthebbers (Leefbaar Rotterdam, CDA, D’66) en de VVD dat het referendum kon gaan over de vraag: bent u voor of tegen het verdwijnen van die 15.000 woningen? De vraag moest worden veranderd in: bent u voor of tegen de Woonvisie?

De SP ging daar schoorvoetend mee akkoord. Had ook weinig keus. Het was helaas wel een dure fout. Want de bedoeling van die dertienduizend Rotterdammers, die het referendum nodig vonden, werd daarmee op voorhand om zeep geholpen. Het zorgde voor onduidelijkheid. Mensen wisten niet meer waar het over ging. Weliswaar stemde een overgrote meerderheid (72 procent) tegen. Maar de opkomst was bedroevend. Kiesdrempel werd niet gehaald. Referendum ongeldig. Afgang dus.

En bovendien: was die kiesdrempel wel gehaald, dan had Schneider altijd nog kunnen bedenken dat die 72 procent tegenstemmers de Woonvisie niet goed vonden, omdat ze liever hadden gezien dat er juist méér - in plaats van minder - goedkope woningen moesten verdwijnen in Rotterdam. Met een onduidelijke vraagstelling werk je immers ook onduidelijke antwoorden in de hand.

Kortom: telkens weer dit trieste verhaal over een gedwarsboomd referendum aanvoeren als rechtvaardiging voor bijvoorbeeld de sloop van de Tweebosbuurt, is flauw. Slaat ook nergens op. Snijdt geen hout.

Ter vergelijking: stel dat er in de gisteren verschenen gemeentebegroting 2019 zou staan dat Rotterdam 1,5 miljoen subsidie aan Blijdorp wil geven voor een proef met de kruising van zebra’s met ijsberen. En stel dat de Partij voor de Dieren zich daar groen en geel aan ergert. Dat er een referendum komt. Wordt dan de vraag: u bent voor of tegen die subsidie voor kruising van zebra’s met ijsberen? Of: u bent voor of tegen de gemeentebegroting 2019?