Aanvankelijk wilde ik niet reageren op de schandalige toespraak van Grunberg; waarom aandacht besteden aan die man? Daarbij hebben anderen zoals Joost Eerdmans en prof. Paul Cliteur hem al op zijn verwerpelijke gedrag gewezen, maar ik kan niet blijven zwijgen.

Als 12 jarige kreeg ik een abonnement op de Sesam Wereldgeschiedenis boekenserie. Ik verslond ze en griezelde over de dingen, die mensen elkaar konden aandoen. In het laatste deel las ik dat de mensheid niets geleerd had. Dat de grootste verschrikking zich tijden het leven van mijn ouders had afgespeeld: de Endlösung of Shoa.

In mijn docententas zat een Jodenster. Gekregen van mijn tante, die hem op straat had gevonden. Het was een ster met een klip zodat hij in een borstzak kon worden gestoken. Ik kreeg hem omdat mijn tante wilde, dat ik er als geschiedenisleraar voor zou zorgen, dat de verschrikking Joden aangedaan, nooit vergeten kon worden.

Les geven over de Endlösung was niet makkelijk. Hoe leg je jonge volwassenen uit dat mensen elkaar dit kunnen aandoen: de industriële vernietiging van een bevolkingsgroep, waaronder vele kinderen. De documentaire Shoa bracht uitkomst. Hierin vertellen ooggetuigen over de verschrikking die hen is aangedaan.

Ik waarschuwde mijn leerlingen, dat ze soms best weg mochten kijken. Bijvoorbeeld als een man in snikken uitbarst als hij vertelt dat hij zijn eigen kinderen bij de slachtoffers zag liggen; als een jonge vrouw vertelt uit een kuil met doden te zijn gekropen. De getuigenissen zijn terecht opgeslagen, opdat we nimmer zullen vergeten. Het is de plicht van iedere geschiedenisleraar zijn oudere leerlingen met deze werkelijkheid te confronteren. De geschiedenis mag zich niet herhalen.

Ik bemerkte tijdens mijn leraarschap wel een verandering in beleving.  Sommige van mijn leerlingen durfden het zelfs hardop te zeggen: De Joden hadden dit over zichzelf uitgeroepen. Eerst schrok ik en reageerde verontwaardigd, maar na herhaling realiseerde ik me dat ze vertelden wat ze in hun omgeving hoorden. Daarom ben ik  vertalingen van de Koran en de Hadith gaan lezen: de schellen vielen van mijn ogen, want het is zeer antisemitische lectuur!

Na mijn ervaringen met adhesiebetuigingen ten aanzien van de Endlösung, waarschuwde ik van tevoren dat op geen enkele wijze te tolereren. Respect voor andere opvattingen, maar hier werd voor mij een grens overschreden. De schandalige vergelijking van Grunberg tussen het lot van de Joden tijdens de Endlösung en het commentaar op gedrag van Marokkanen door sommige politici (onder wie ikzelf) is voor mij ook grensoverschrijdend.

Hoe kan je het lot van die hulpeloze stakkers tijdens de tweede wereldoorlog zo bagatelliseren door het te vergelijken met het “lot” van Marokkanen nu?

Er is nogal een verschil tussen in veewagons met het hele gezin naar een vernietigingskamp gestuurd te worden of met behoud van uitkering naar Marokko te vliegen. Het is het totaal ontkennen van het leed dat die arme mensen is aangedaan. De doorsnee geschiedenis leerling zal, als hij/zij de vergelijking Joden en Marokkanen van Grunberg hoort, denken dat het allemaal wel meeviel. Dat het gezeur over Anne Frank nu maar eens afgelopen moet zijn.  

De speech van Grunberg heeft aangetoond hoe verwrongen en absurd het denken van sommige deugmensen kan zijn. Dat keiharde feiten en de geschiedenis volkomen onbelangrijk zijn in hun gedachtewereld. Dat ze bereid zijn mensen, die andere politieke opvattingen hebben, te beschuldigen van poging tot herhaling van één van de grootste misdaden ooit door mensen begaan.

Die ontluisterende blik in hun keuken is het enige positieve aan Grunbergs walgelijke vergelijking.