In augustus hoop ik 40 te worden. In mijn 40 lentes heb ik by far niet zo’n tectonische crisis meegemaakt als nu. De wereld staat sinds twee weken to-taal op z’n kop. Naast een gigantische berg aan crisismanagement in werk én privéleven, zet deze crisis me ook aan het denken. En steeds meer kom ik tot het besef: de wereld zal nóóit meer hetzelfde zijn. Er is een tijdperk vóór en een tijdperk ná Corona.
Ik wist al een tijdje dat ik een luizenleventje leid: hoogopgeleid, autochtoon, sociaal én economisch vangnet. Ik werk ruim 10 jaar in het sociale domein in Rotterdam en geloof me, dan weet je het dondersgoed als je een luizenleventje hebt. Er zijn ongelooflijk veel mensen die dagelijks ongelooflijk veel ellende meemaken. Ik moet dus niet te makkelijk gaan janken als we een crisis meemaken.
Maar deze mondiale viruscrisis zet de tijd stil. Deze crisis laat alles om ons heen krakend en piepend tot stilstand komen. Het onderwijs, de economie, het totale sociale leven. Tijdens deze crisis zijn de problemen waar ik me twee weken geleden druk om maakte verworden tot futiliteiten. Om ons heen vallen mensen bij bosjes neer en moeten we hopen en bidden dat er niet een generatie van de aardbodem wordt gevaagd. Voor het eerst in mijn leven beleef ik, voel ik en zie ik een échte crisis die alles doet wankelen.
Geloof, hoop en liefde, dat is wat er nu overblijft.
Mijn geloof geeft me de kracht om te doen wat er gedaan moet worden. En doen wat er gedaan moet worden zie ik gelukkig heel veel mensen om me heen doen. Bovenal alle mensen in de zorg en het onderwijs. ‘Vitale beroepen’ en niemand die dat ter discussie stelt, daar is álles mee gezegd. Ik geloof dat de waardering voor de publieke zaak eindelijk pontificaal terugkomt op de publieke én politieke agenda. En terecht. En wat mogen we blij zijn met ons stelsel van sociale zekerheid. Kijk naar de VS waar mensen met een appje ontslagen worden en niet verzekerd zijn voor ziektekosten. Drama. Neo-liberalisme mag een stapje opzij zetten om de publieke zaak weer de ruimte te geven, dat is hard nodig.
Dat brengt me bij de hoop. Ondanks het feit dat we nog maar aan het begin van deze crisis staan en iedere dode een vader, moeder, opa, oma, geliefde is, hoop ik dat we met z’n allen tot inzichten komen en leren van deze historische gebeurtenis. Zodat het immense verdriet tot iets goeds leidt.
Zo hoop ik dat we ten diepste beseffen dat de wereld niet maakbaar is. Dat de wereld niet maakbaar is zullen velen onderschrijven, maar tot nu toe waren het holle woorden. Dat realiseer ik me nu. De wereld, ónze wereld, de wereld waar we als mensen van denken aan het roer te staan, ís niet maakbaar. De natuur laat ons zien dat ze groter en machtiger is dan wij beseffen. Volgens mij zegt de natuur nu tegen ons: ‘ho ho ho, wees eens betere rentmeesters beste mensen’. We hebben deze aardkloot slechts in bruikleen en hebben het recht en de macht niet om er onachtzaam mee om te gaan.
Geen wedstrijdje dure woorden
En ik hoop nog iets. Ik hoop dat we zien dat politiek en bestuur geen wedstrijdje is over wie het snelste de meest dure woorden achter elkaar kan zetten of wie het beste de onderbuik kan aanspreken. Politiek en bestuur gaan in de allereerste plaats over verantwoordelijkheid nemen. En het is bekend: in crisistijd tonen de échte leiders zich. En leiden dat doe je door je te informeren, te handelen, te durven staan voor je woorden en door empathisch te zijn, begrip te vragen en je kwetsbaar op te stellen.
Kijk naar onze regering en onze knappe koppen uit de wetenschap. Je kunt zeggen wat je wil over de Nederlandse aanpak, maar één ding is zeker: onze bestuurders laten zich leiden door de wetenschap en níet door (partij)politiek. Kom daar maar eens om. Wat ben ik blij dat onze regering niet bestaat uit charlatans, complotdenkers en populisten. Wat ben ik blij dat Mark Rutte en niet Donald Trump achter het katheder staat bij een persconferentie over de coronacrisis.
En dan is er de liefde, veelal het allerbeste kompas in een crisis en medicijn tegen angst. Liefde voor je naasten, liefde voor kwetsbaren, liefde voor de wereld waarop we mogen leven. De liefde die ons nu, paradoxaal genoeg, in moet geven dat we afstand van elkaar moeten houden.
We kunnen dit alles omtoveren tot een zegen. Een zegen met een hoge prijs, maar laat die prijs ergens goed voor zijn. Sterkte lieve mensen, we kunnen dit.