Aan de Sommelsdijkstraat 40 in Rotterdam staat een opvallende witte villa waar tientallen jaren de bekende huisarts J.R. Hefting woonde en werkte. Het door Herman Haan ontworpen pand op Rotterdam-Zuid werd daarna bewoond door onder meer asielzoekers en verslaafden. Nu is Stichting de Breinpuzzel van medeoprichtster Jannette Kalkman hier gevestigd. Mensen met een niet aangeboren hersenletsel kunnen hier nu terecht voor dagbesteding, sport en bewegen of familiebijeenkomsten.

Jannette Kalkman is samen Esther Gravesteijn in maart 2018 de Stichting de Breinpuzzel gestart. De in Capelle aan den IJssel woonachtige Jannette heeft haar sporen in de verpleging ruimschoots verdiend. In die functie kwam zij er achter dat er in Rotterdam een grote behoefte is aan gespecialiseerde dagbesteding voor mensen met een niet aangeboren hersenletsel (NAH). Haar bevindingen werden onderschreven in een onderzoek dat in 2017 in de regio Rotterdam is gehouden.

‘’Ik heb op 1 december 2017 ontslag genomen bij mijn werkgever en ik ben mijn droom achterna gegaan. Samen met Esther Gravesteijn ben ik op zoek gegaan naar een pand in Rotterdam dat geschikt is voor onze unieke dagbesteding.’’    

Jannette Kalkman en Esther Gravesteijn zijn als vrijwilliger met de Stichting de Breinpuzzel begonnen. Inmiddels zijn we in dienst. ‘Wat een luxe he?’’, zegt ze lachend. ‘’We hebben zo’n 10 deelnemers per dag. Daardoor kunnen we er nu van leven. We krijgen geen geld van zorgverzekeraars, maar onze inkomsten komen uit de persoonsgebonden budgetten van de deelnemers. Het duurt dus even voordat je break-even draait, want je hebt niet binnen een paar maanden bijna dertig deelnemers. Ook is het geld van een persoonsgebonden budget niet binnen dertig dagen binnen. We hebben dus ook geld moeten lenen om deze stichting draaiende te houden, maar na een kleine twee jaar is het ons alles waard geweest. Niet alleen omdat wij nu financieel onze eigen broek op kunnen houden, maar vooral wat wij voor mensen met een niet aangeboren hersenafwijking kunnen doen.’’

Hersenletsel geeft een breuklijn in het leven

Stichting de Breinpuzzel is geen revalidatiecentrum, maar een dagbesteding waar lotgenoten met elkaar contact hebben en steun aan elkaar hebben. Jannette Kalkman: ‘’Er zijn verschillende redenen waardoor een Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) kan ontstaan, bijvoorbeeld door een (verkeers)ongeluk of ziekte als een een herseninfarct of hersenbloeding of een tumor. Delen van de hersenen kunnen hierdoor zodanig beschadigd raken dat zo iemand bepaalde dingen opnieuw moet aanleren of misschien niet meer zal kunnen doen. Er zijn allerlei behandelingen voor iemand waarbij een hersenletsel is geconstateerd. Bij deze behandelingen wordt er vooral gefocussed op training en herstel. Dit gebeurt vaak al in het ziekenhuis of bij een therapeut. Hierna melden mensen zich vaak bij ons.’’

‘’Tijdens en na de behandeling van een NAH zijn er veel dingen die spelen voor de persoon met een hersenletsel’’, vervolgt de initiatiefneemester. ‘’Het normale leven kan erg moeilijk zijn geworden. Hersenletsel geeft een breuklijn in het leven. Ook voor de familie en kennissen kan dit een erg moeilijke periode zijn. Hiervoor wil stichting de Breinpuzzel zijn puzzelstukje bijdragen. Wij bieden dagbesteding in prikkelarme omgeving en het programma afgesteld op de deelnemer. Deze activiteiten worden in een eigen ritme en tempo gevolgd. Met deze dagbesteding kan iemand met een NAH op een rustige manier een nieuwe invulling geven aan zijn leven, behouden wat men nog kan en stimuleren we d.m.v. diverse onderdelen de cognitie, coördinatie, balans, emotie regulatie etc. en samen met zijn omgeving zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor de toekomst.’’

Jannette Kalkman en Esther Gravesteijn bekijken per persoon of iemand in aanmerking komt voor de dagbesteding bij Stichting de Breinpuzzel: ‘’We hebben op dit moment al een wachtlijst. De verwachting is dat deelnemers lang van onze faciliteiten gebruik blijven maken. De één doet dat vier dagen in de week, maar anderen doen dat één of twee dagen in de week. Of juist halve dagen omdat twee dagdelen te zwaar op één dag zijn. Wij gaan met iedereen die zich bij ons meldt in gesprek en misschien moeten we in de toekomst wel uitbreiden. Na twee jaar is wel duidelijk dat wij met Stichting de Breinpuzzel in een grote behoefte voorzien en daar hebben Esther en ik het uiteindelijk ook voor gedaan.’’

Dat zoeken naar een pand voor de dagbesteding had trouwens nog heel wat voeten in de aarde, schiet Jannette tenslotte nog te binnen. ‘’We zijn’’, vertelt ze. ‘’uiteindelijk hier in het Heftinghuis terecht gekomen. Tientallen jaren woonde en werkte hier dokter Hefting, de allereerste huisarts van Pendrecht. Hij was een grote bekendheid in deze wijk. Vanaf het jaar 2000 stond het leeg en tussen 2005-2015 nam een project voor beschermd wonen er zijn intrek. Toen verpauperde het pand. Wij zagen direct mogelijkheden, maar kwamen aanvankelijk niet in aanmerking. Hugo de Jonge, de toenmalige wethouder in Rotterdam, heeft ons hierbij geholpen. Het is niet zo dat we subsidie krijgen. We krijgen van de gemeente Rotterdam geen enkele ondersteuning, maar zijn wel blij dat we dit pand hebben kunnen huren tegen een marktconforme huurprijs.’’

Het interview werd afgenomen vóór de coronacrisis en is tevens een herplaatsing.